Depozito kelimesi ile günlük hayatımızda sık sık karşılaşırız. Özellikle kira sözleşmelerinde karşımıza çıkmakta olan depozito kavramı, bir nevi güvence bedeli olarak da ifade edilebilir. Depozitoyu kira sözleşmesi nedeniyle kiraya verenin uğrayabileceği zararları teminat altına almak amacıyla kiracı tarafından verilen para olarak tanımlayabiliriz.
Bir kiracı, kiraladığı evi boşalttığında ödediği depozitoyu geri almalıdır ancak genelde depozito iadesinde birtakım problemler oluştuğu için bu problemler kiracıların mağduriyetine yol açmaktadır. Bu sorunların önüne geçmek ve kiracıların bunlara maruz kalmamaları için Türk Borçlar Kanunu’nun 342. maddesinde, konut ve çatılı işyeri kiraları bakımından birtakım sınırlamalar öngörülmüş, ancak sınırlama getiren bu düzenlemenin işyeri kiraları açısından 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanması ertelenmiştir.
Depozito, bir konutu kiralamak istediğinizde sizden eve ilk girişinizde kira bedelinin yanında talep edilir. Peki kira depozitosu nedir? Kiracılar Yasası kapsamında kira depozitosu, vadeli hesaba yatırılan ve faizi kiracının olan güvence parasına verilen isimdir. Peki ne kadar depozito talep edilir? Depozito en fazla üç aylık kira tutarınız kadar olabilmektedir. Yani 1000 TL’ye bir evi kiraladığınız düşünüldüğünde ev sahibi sizden en fazla 3000 TL depozito parası isteyebilir. Bu miktar ev sahibi ile anlaşıldığı durumlarda peşin olarak değil de taksitler halinde ödenebilir.
Depozito nasıl geri alınır?
Bir kiracı, kiraladığı taşınmazı terk ederken boya masrafı, tadilat, fatura masrafı gibi çeşitli maddi zararlara yol açmadıysa depozitoyu geri alma hakkına sahiptir. Bu zararların olduğu durumlarda ise zararların depozito parasından karşılanmasının ardından kalan parayı alabilir. Kiracı, depozito geri verilmediğinde Tüketici Yasası’nda sözleşmedeki haksız şartlar maddesine göre hakkını arayabilir. Ayıplı hizmet kavramını düzenlen 4077 sayılı yasanın 4A maddesine dayanarak kiracı, işlem yapma hakkına sahiptir. Evin sahibi depozitoyu kiracıya ödemek istemiyorsa ya da evin hasar durumunu abartarak depozitodan daha çok kesinti yapmak istiyorsa kiracının yapması gereken ilk şey, ev sahibinin aleyhine icra takibi açtırması ve depozitoyu ev sahibinden talep etmesidir. Şimdiye kadar Yargıtay tarafından görülen birçok davada depozitonun kiracıya geri verilmesi kararı çıktığı ortaya konmuştur.